Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2007

Η ΑΠΟΝΙΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ ( εισηγητής: κ. Σίμος Χρήστος)

ΑΠΟΝΙΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ

Από την δεκαετία του ΄70 η χρήση των χημικών λιπασμάτων επεκτείνεται στις καλλιέργειες στον περί τον Αμβρακικό Κόλπο καλλιεργειών.
Στην δεκαετία του ΄80 και στα πλαίσια πολιτικών για την γεωργική ανάπτυξη της χώρας και εν όψει της ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ τότε, η χρήση των χημικών λιπασμάτων παίρνει μορφή χιονοστιβάδας. Ασύστολη και ανεξέλεγκτη λίπανση με αναγκαία και μη αναγκαία - τις περισσότερες φορές – χημικά λιπάσματα διασκορπίζονται στους αγρούς.
Χωρίς καμία χημική ανάλυση εδάφους χωρίς καμία συμβουλή γεωπόνου με μόνο μπούσουλα το «τι έριξε ο γείτονας στο χωράφι ή στο περιβόλι του, να ρίξω κι εγώ αν αυτός έριξε χ ποσότητα ανά δέντρο ή στρέμμα, εγώ 2χ ή 3χ κ.λ.π. Σε συνδυασμό με τη χαμηλή τιμή των χημικών λιπασμάτων τότε και την σπέκουλα των βιομηχανιών σε βάρος των αγροτών καθώς και η ολιγωρία από πλευράς της πολιτείας φτάσαμε σήμερα να έχουμε υπερκορεσμό των εδαφών και την ανάγκη να απορρίψουν τις παραπάνω ποσότητες αφού δεν μπορούσαν οι καλλιέργειες τους να τις μεταβολίσουν. Με την βοήθεια λοιπόν της βροχής και μέσω των αποστραγγιστικών αυλακών και τάφρων η περίσσια των ανόργανων χημικών καθώς και τον φυτοφαρμάκων έφτασε στον Αμβρακικό Κόλπο.
Μετά από προσεγγιστική ανάλυση του πυθμένα της θάλασσας, του Αμβρακικού που εκβάλουν ο Λούρος, ο Άραχθος, ο Βωβός, το Φειδόκαστρο, ο Κρικελιώτης, η Τάφρος Τ0 Σαλαώρας, το Ρέμα του Λουτρακίου, το ρέμα της Ρούγιας, η πηγή Πετρόνικου, ο χείμαρρος Χαλικιού, διαπιστώθηκε ότι σε πάχη αλλουβιακών αποθέσεων 5 έως 30 εκατοστόμετρων και σε ορισμένες περιπτώσεις 30-40 εκατοστόμετρων οι νιτρικές, οι αζωτούχες και οι φωσφορικές συγκεντρώσεις ξεπερνούσαν τα επιτρεπτά όρια από 3 έως 40!!!! φορές. Για τις φωσφορικές συγκεντρώσεις ευθύνεται ο ποταμός Λούρος ο οποίος διαρρέοντας γεωλογικούς σχηματισμούς πλούσιους σε φωσφορικά άλατα μεταφέρει σημαντικές ποσότητες απ’ αυτά συμβάλλοντας στν υπερφωσφάτοση του Αμβρακικού. Τα φωσφορικά άλατα ενοχοποιούνται και για την συγκέντρωση των βαρέων μετάλλων της κατηγορίας των φωσφορούχων όπως ο φωσφορούχος άργιλος και ο φωσφορούχος μόλυβδος.
Η χρήση ισχυρών φυτοφαρμάκων στην καταπολέμηση ασθενειών στα καπνά, εσπεριδοειδή, ελαιόδεντρα καθώς και η αλόγιστη χρήση ζιζανιοκτόνων έφερε τον Α μβρακικό σε σημείο πουνα χρειάζεται άμεση ανάγκη προσέγγισης του προβλήματος του προβλήματος του και έντονου προβληματισμού για το μέλλον του.
Επίσης η αλόγιστη απόρριψη λυμάτων χοιροστασίων, πτηνοτροφείων και ισχυρών υλικών των βιομηχανιών χυμοποίησης δημιούργησαν ένα εκτεταμένο στρώμα νεκρού πυθμένα. Η διαδικασία ζύμωσης νεκρών οργανικών και ανοργανικών υλικών μετά από την επίχωση τους με δευτερεύοντα αργιλικά ενζύματα παράγουν υδρογονάνθρακες (Αιθάνιο-Μεθάνιο) που δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη της Ποσειδώνειας η οποία είναι το καλύτερο φίλτρο της θάλασσας και το ιδανικό μέρος για την ανάπτυξη ιχθυοπληθυσμών και πλαγκτού αυτών που θα αποτελέσουν τροφή και το σπίτι μεγαλύτερων ψαριών από αυτά που καταναλώνουμε εμείς στο τραπέζι μας.
Η δέσμευση νιτρικών αλάτων από πλατύφυλλα φυτά σαν αποτέλεσμα του υπερτοφισμού μειώνει τα ποσοστά διαλυμένου οξυγόνου στο νερό και διώχνει μακριά τα ψάρια.
Η κατάρρευση της παλαιάς χωματερής της Άρτας στο Ιμαρέτ επέτεινε το πρόβλημα της πώλησης στα ανατολικά του Αμβρακικού από το στόμιο του Αράχθου μέχρι βαθιά στον όρμο της Αμφιλοχίας. Μεγάλες ποσότητες απορριμμάτων συμπεριλαμβανομένων και χημικών-νοσοκομειακών συσσωρευμένα από 40 και πλέον χρόνια οδηγήθηκαν μέσω του Άραχθου στον Αμβρακικό. Οικιακά, νοσοκομειακά απόβλητα και άλλα χημικά αποτέθηκαν στον πυθμένα του Αμβρακικού Κόλπου. Είναι γνωστά τα παράπονα των Μενιδιωτών που λένε ότι δεν υπάρχουν ψάρια στον Αμβρακικό, αλλά και τα ισχυρά φυτοφάρμακα των καπνοκαλλιεργειών της Αιτωλοακαρνανίας άφησαν τα σημάδια τους στον Αμβρακικό Κόλπο.
Ο διαπυρισμός της γύψου που κατά καιρούς ελκύει ποσότητες υδροθείου είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Δεν μπορούμε να τα βάλουμε με τον εγκέλαδο.
Αυτή είναι η κατάσταση που βρίσκεται ο Αμβρακικός Κόλπος και ίσως χειρότερη. Παρόλα αυτά εμείς λέμε πως μπορεί να χάσαμε μια μάχη όμως όχι και τον πόλεμο, και είμαστε πεισμωμένοι και αποφασισμένοι να δράσουμε για την αποτροπή αυτής της αρνητικής κατάστασης και να φέρουμε τον Αμβρακικό στα ζύγια του.

Προτείνουμε λοιπόν μια σειρά μέτρων που πρέπει να παρθούν από την πολιτεία μέσω αυτοδιοίκησης και φορέων.
1. Άμεση λειτουργία και έλεγχος λειτουργίας όλων των βιολογικών καθαρισμών-βιομηχανικών και κτηνοτροφικών μονάδων.
2. Ελαχιστοποίηση της χημικής λίπανσης στην αναγκαία για τις καλλιέργειες και στροφή προς την οργανική λίπανση.
3. Αντιπλημμυρικά έργα με παγίδες ουδετεροποίησης νιτρικών και αζωτούχων ρυπαντών στις τάφρους αποστράγγισης.
4. Σταθμούς ανίχνευσης ρυπαντών στα στόμια και τις διαδρομές ποταμών και τάφρων που καταλήγουν στον Αμβρακικό.
5. Περιοδική δειγματοληψία υδάτων και πυθμένα του Αμβρακικού για παρακολούθηση της συμπεριφοράς του και εξαγωγή συμπερασμάτων.
6. Εμπλουτισμός με ιχθυοπληθυσμούς από ιχθυογενετικούς σταθμούς. Επίσης παρέμβαση της γενετικής μηχανικής στην συμπεριφορά αναπαραγωγής των ιχθυοπληθυσμών. Αναφέρουμε ότι από τα είδη των ψαριών που διαβούν τον Αμβρακικό μόνο ο Γοβιός αναπαράγεται μέσα στον κόλπο, από τα δεκάποδα η Γαρίδα, από τα καρκινοειδή τα Καβούρια και από τα μαλάκια η Σουπιά και το Καλαμάρι. Όλα τα άλλα είδη αναπαράγονται στο Ιόνιο Πέλαγος και επανέρχονται στον Αμβρακικό όπου και αναπτύσσονται.
7. Απελευθέρωση γεννητόρων από τα ιχθυοτροφεία Λογαρούς και Τσοκαλιούς την εποχή της αναπαραγωγής και όχι αλίευση τους για παραγωγή αυγοτάραχου. Επίσης απαγόρευση αλίευσης με ιχθυοπαγίδες (νταλιάνια) στην έξοδο από το στόμιο της Λασκάρας.
8. Έλεγχος των απαγορευτικών περιόδων και προστασία των ιχθυοπληθυσμών από την λαθραλιεία.
9. Άρωση του πυθμένα του Αμβρακικού εκεί που θα ελεγχθεί ότι η μόλυνση του υποστρωματικού πυθμένα είναι βεβαρημένο με μολυσματικούς ρυπαντές.
10. Ευαισθητοποίηση του κόσμου και ειδικά των νέων για τον Αμβρακικό μέσω ενημέρωσης και συμμετοχής σε δραστηριότητες όπως το ψάρεμα, αναψυχή, ανάδειξη ιστορικών σημείων εντός του Αμβρακικού (Κέφαλος, Αλέξανδρος Βάλας ) κ.λ.π.
11. Ιδιαίτερη προσοχή και διαπαιδαγώγηση στους επαγγελματίες αλιείς για σωστή συμπεριφορά του με τον Αμβρακικό απ’ τον οποίο και ζουν.
12. Δημιουργία ακαδημίας Αμβρακικού στο ανακαινιζόμενο κάστρο (Κούλια Κορωνησίας ).

Θα πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τον Αμβρακικό έτσι ώστε μετά από μερικά χρόνια να δούμε το αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών μας, προς το καλυτέρευμα της ζωής μας και του Πλανήτη.

Χρήστος Σίμος - Γεωλόγος Μηχανικός

Δεν υπάρχουν σχόλια: